Facebook weet of jij een racist bent en helpt adverteerders die zich richten op voorstanders van genocide

Volgens onderzoeksjournalisten van The Intercept bood Facebook tot vorige week adverteerders de mogelijkheid om artikelen te promoten bij een groep gebruikers die interesse toonde in een complottheorie over ‘witte genocide’.

De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) verbiedt expliciet het verwerken van bijzondere gegevens. Facebook zou dus niet mogen weten wat onze etnische afkomst is. Welke politieke opvattingen we hebben. Of welke godsdienst. Maar dat weet Facebook wel! En deze gegevens worden ook commercieel uitgebuit!

Onderzoeksjournalisten van The Intercept deden de proef op de som. Ze probeerden om op Facebook artikelen te promoten bij de doelgroep die “interesse toonde in pagina’s over een samenzweringstheorie over genocide van mensen met een lichte huidskleur”. Daarmee zouden 168.000 mensen worden bereikt.

Facebook keurde de advertentie volgens The Intercept goed. Als jij zulke advertenties in jouw timeline te zien krijgt betekent dat dus dat Facebook op basis van jouw online gedrag meent af te kunnen leiden dat jij een racist bent. En die informatie wordt dus verkocht.

Ook als het niet waar is. Maar daar heb jij geen controle op. Want Facebook vertelt niet in welke reclamecategorien jij bent ingedeeld.

Volgens de extreemrechtse complottheorie halen westerse landen expres miljoenen getinte vluchtelingen naar Europa, zodat ze zich vermengen met mensen met een lichte huidskleur.

The Intercept is een uitgave van First Look Media. Een journalistiek platform dat wordt gefinancierd door eBay-oprichter Pierre Omidyar. Hij investeert 183 miljoen Euro in het project.

The Intercept heeft twee doelstellingen. Op korte termijn wil het een platform zijn voor de documenten van Edward Snowden in verband met de spionageaffaire rond de Amerikaanse veiligheidsdienst NSA. Op langere termijn wil The Intercept uitgroeien tot een algemeen mediakanaal voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiek en ‘moedig en onbevreesd problemen aankaarten inzake misbruik, financiële en politieke corruptie en schendingen van mensenrechten’.

Nadat The Intercept bij Facebook om opheldering vroeg over het advertentiebeleid, werd de verboden reclamecategorie verwijderd. Het bedrijf bood excuses aan en zei dat die advertentiedoelgroep “nooit had mogen bestaan”.

Dat klopt. De Algemene Verordening Gegevensbescherming is er heel duidelijk over.

Facebook ging in het verleden vaker de fout in met reclamecategorieën. In 2016 beperkte het bedrijf, nadat ophef ontstond, de mogelijkheid om op basis van ras te adverteren. Een jaar later verwijderde Facebook bepaalde reclamecategorieën.

De doelgroepen werden automatisch gegenereerd met algoritmes, claimde Facebook vorig jaar. Sindsdien zou er zijn gewerkt aan verbeteringen van het systeem. Nieuw toegevoegde categorieën moeten tegenwoordig standaard worden goedgekeurd door mensen.

Dat blijkt dus niet het geval te zijn.

En het excuus van Facebook dat doelgroepen automatisch worden gegenereerd geldt ook niet. Ook dat is volgens de AVG niet toegestaan.