Het dilemma Whatsapp en de AVG… Privé wel, zakelijk niet?
Veel organisaties gebruiken Whatsappgroepen voor interne communicatie. Whatsapp is ideaal voor projectmanagement. Intern en extern. De grote vraag is echter of Whatsapp zich wel houdt aan de privacywet GDPR / AVG. Mag je Whatsapp eigenlijk nog zakelijk gebruiken?
Wie op Google zoekt naar “Whatsapp GDPR” ontdekt dat in de hele EU getwijfeld wordt. Wie de regels strikt uitlegt kan niet anders dan concluderen dat Whatsapp na 25 mei 2018 niet compliant kan zijn. En in dat geval mag je Whatsapp dus zakelijk niet gebruiken.
Whatsapp krijgt automatisch toegang tot contacten. Dat mag eigenlijk niet
Organisaties die medewerkers WhatsApp laten gebruiken kampen er mee dat WhatsApp bij het maken van chatgroepen of het leggen van een-op-een connecties voor chat automatisch toegang krijgt tot contacten die zijn opgeslagen op de telefoon.
Er vindt dan dus overdracht plaats van persoonsgegevens aan een onderneming in de VS. In principe is dit volgens de AVG alleen toegestaan na voorafgaande toestemming van de betreffende contactpersoon.
Geen toestemming, dan in strijd met AVG
Indien geen toestemming wordt gegeven, worden de gegevens in strijd met de AVG doorgegeven.
Bovendien gaat het bij de doorgifte van dergelijke gegevens om de verwerking van ordergegevens. Een dergelijke openbaarmaking vereist een contract voor de verwerking van ordergegevens tussen de organisatie en WhatsApp.
Doorgaans wordt niet aan deze eis voldaan en gebruiken organisaties WhatsApp dus illegaal.
Juristen in Groot-Brittannië en Duitsland
Juristen in Groot-Brittannië en Duitsland adviseren Whatsapp absoluut niet zakelijk te gebruiken als er geen gegevensverwerkingsopdracht is tussen een organisatie en WhatsApp en de contactpersoon van het bedrijf niet heeft ingestemd met het doorsturen van zijn gegevens naar WhatsApp.
Maar ondernemers en medewerkers hebben niet alleen zakelijke contacten. Ze communiceren ook privé. En dat mag wel met Whatsapp. Dat zorgt voor een dilemma. Er vindt vermenging van privé en zakelijk plaats. Zakelijk ben je dan nog steeds in overtreding.
Nederlandse ICT-jurist Arnoud Engelfriet
Hoe denken Nederlandse juristen over het zakelijk gebruik van Whatsapp?
Ict-jurist Arnoud Engelfriet geeft op de website Security.nl elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Op de site reageert hij ook op een vraag over de legitimiteit van zakelijk Whatsapp gebruik binnen de GDPR.
“Namen en telefoonnummers zijn persoonsgegevens”, legt Engelfriet uit. “Het gebruik daarvan valt in principe dan ook onder de Privacyverordening / AVG / GDPR. Het verstrekken van die gegevens aan derden kan onder die wetgeving eigenlijk alleen met toestemming of als het noodzakelijk is voor een aangevraagde dienst of gesloten overeenkomst.”
Privacywet niet van toepassing voor huishoudelijke doeleinden
Bij WhatsApp-groepen val je volgens Engelfriet echter mogelijk buiten de privacywet, omdat het vaak gaat om particulieren die die groepen opzetten.
“De privacywetgeving is niet van toepassing op verwerkingen voor strikt huishoudelijke doeleinden, en verdedigbaar is dat een dergelijke groep daaronder valt. Hoewel in 2014 werd bepaald dat het filmen van de openbare weg door een particulier niet meer strikt huishoudelijk was, dus als je streng in de leer bent dan gaat dit niet op.”
Voorwaarden van WhatsApp
Natuurlijk staat er over dit onderwerp ook van alles in de Voorwaarden van WhatsApp, maar dat boeit weinig zegt Engelfriet. “Toestemming kan niet in algemene voorwaarden worden verkregen, en bovendien moet toestemming specifiek zijn. Op WhatsApp zitten betekent niet dat iedereen je in alle mogelijke groepen mag prikken.”
Kortom: De ervaren Nederlandse ICT-jurist kan geen eenduidig antwoord geven op de vraag of bedrijven Whatsapp nog mogen gebruiken. Bij twijfel niet doen is doorgaans het advies.
Alternatief voor WhatsApp
Maar wat is dan het alternatief voor Whatsapp als bedrijven toch graag intern zakelijk willen kunnen chatten?
In de zorgsector stappen veel instellingen over op de chatapp Yammer van Microsoft. Deze app houdt zich wel aan de Europese privacywet. Er is dus een alternatief. Maar de leercurve voor Yammer is groter dan bij Whatsapp. De chatapp van Facebook is juist bijzonder gebruiksvriendelijk.
Hoeveel organisaties nemen het risico en blijven Whatsapp gewoon gebruiken?
Wie heeft er een goede steekhoudende argumentatie waarmee de toezichthouder overtuigd kan worden?