Privacy Nieuws
De staatscommissaris voor gegevensbescherming (TLfDI) in de Duitse deelstaat Thüringen, Dr. Lutz Hasse, zegt dat naambordjes in flats wel degelijk onder de AVG vallen. Daarmee weerspreekt hij zijn collega in Beieren die de hele discussie en ophef over de naambordjes en de AVG “onzin” noemde.
Volgens de Beierse toezichthouder hebben de naambordjes niets van doen met een geautomatiseerd proces en vallen ze daarom niet onder de AVG. Punt. Einde discussie zou je dan denken.
Maar de toezichthouder in Thüringen zegt dat overeenkomstig artikel 2, lid 1, de wet ook van toepassing is op de niet-geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens die in een bestandssysteem zijn of worden opgeslagen.
Waar draait deze kwestie om? In Duitse en Oostenrijkse media ontstond de afgelopen week veel ophef over het besluit van een woningcorporatie in Wenen om ruim 200.000 naambordjes in portieken van flats en appartementen te verwijderen vanwege de AVG. Op social media werd al snel over de idioterie van de Europese privacywet geschreven.
.
“De vraag is of de naambordjes onderdeel zijn van een bestand”, zegt Dr. Lutz Hasse. En volgens hem is dat zeer waarschijnlijk het geval als de bordjes door de verhuurder worden geplaatst.
Die moet dan immers een planning maken voor het plaatsen, opdracht geven voor het maken van de bordjes en namenlijsten maken voor de huismeester die de bordjes moet plaatsen.
Kortom, de bordjes zijn volgens dr. Lutz wel onderdeel van een bestand.
Moeten alle naambordjes dan toch verwijderd worden?
Dr. Lutz: “Nee, nee, nee!”
Mooi, toch niets aan de hand, denk je dan. Inderdaad ophef om niets. De toezichthouder in Beieren heeft gelijk. Maar helaas… Dr. Lutz zorgt er vervolgens voor dat de naambordjes toch nog voor administratieve AVG-rompslomp kunnen gaan zorgen.
Er moet wel toestemming gevraagd worden
“Plaatsing van de naambordjes is toegestaan indien de betrokkene daarmee heeft ingestemd, instemt met het oog op de toekomst of indien er een andere rechtsgrondslag is (artikel 6, lid 1, AVG)”, zegt dr. Lutz meteen na zijn driewerf nee.
Kortom: volgens de toezichthouder van Thüringen moeten verhuurders al hun huurders nog schriftelijk om toestemming vragen voor de naambordjes.
Hoe kunnen verhuurders aan de AVG voldoen?
Er zijn volgens dr. Lutz onder andere de volgende mogelijkheden om namen op belplaten en brievenbussen op een wettelijk verantwoorde wijze te publiceren:
“De DS-GVO (Duitse afkorting voor de AVG) zorgt voor informatieve zelfbeschikking en biedt ook passende oplossingen voor de Klingelschilder-zaak”, zegt Dr. Lutz Hasse. Hij besluit zijn uitleg opmerkelijk vrolijk met: “en ik ben blij dat de AVG bestaat!”
De verschillen in interpretatie van dezelfde Europese wet door verschillende toezichthouders bewerkstelligt dat waar de Beierse Autoriteit Persoonsgegevens juist voor vreest. Er ontstaat negatieve publiciteit en ophef. Er is veel onduidelijkheid. Daardoor onzekerheid. En daardoor kunnen tegenstanders de Europese privacywet eenvoudig in een kwaad daglicht plaatsen.
Teveel interpretaties mogelijk met de AVG
Er zijn teveel interpretaties mogelijk. Iedere nationale toezichthouder wil zijn eigen stempel drukken. In ieder land spelen andere invalshoeken.
In sommige landen, zoals Duitsland en Frankrijk zijn er naast een nationale Autoriteit Persoonsgegevens ook nog verschillende regionale toezichthouders. In Duitsland zijn er in totaal 18 toezichthouders. Iedere deelstaat heeft een eigen toezichthouder en een eigen site. Dat is vragen om problemen en kritiek.
Privacy Nieuws
“Paniekzaaierij door oproerkraaiers die de Europese privacywet in diskrediet willen brengen.” Snoeiharde kritiek van de Autoriteit Persoonsgegevens van de Duitse deelstaat Beieren naar aanleiding van de ophef over een vermeend AVG-verbod op naambordjes in flats en appartementencomplexen. Is die kritiek terecht?
Of is de Europese privacywetgeving gewoon te complex?
Wat kunnen we leren van de discussie in Oostenrijk en Duitsland?
Waarom heeft niemand de Autoriteit Persoonsgegevens om uitleg gevraagd?
Allereerst is het opmerkelijk dat klaarblijkelijk vrijwel niemand tot op heden de toezichthouders in Oostenrijk en Duitsland gevraagd heeft om duidelijkheid te verschaffen naar aanleiding van de onduidelijkheid over de uitleg van de privavyregels ten aanzien van naambordjes.
Wie op Google zoekt op Klingelschild DSGVO ziet dat alle grote Duitse mediasites op het verhaal gedoken zijn. Slechts een enkele site vroeg commentaar aan een toezichthouder.
Kritiek Beierse autoriteit op media en privacybelangenorganisatie slecht onderbouwd
Voorzitter Thomas Kranig van de Beierse autoriteit doet voorkomen alsof de discussie in gang is gezet door tegenstanders van de privacywet en de media. Door mensen die op een rel uit waren om de AVG belachelijk te maken.
Maar die veronderstelling klopt niet.
Hoe begon de naambordjesdiscussie?
De discussie kwam in Wenen op gang naar aanleiding van een klacht van één huurder bij de gemeentelijke woningcorporatie Wiener Wohnen.
De corporatie heeft vervolgens de Magistratsabteilung 63, de afdeling die in Wenen verantwoordelijk is voor gegevensbescherming, geraadpleegd. De Functionaris Gegevensbescherming van deze afdeling kwam vervolgens zelf tot de conclusie dat de combinatie van achternaam en deurnummer daadwerkelijk inbreuk maakt op de Europese privacywetgeving.
Functionaris Gegevensbescherming zet als eerste verkeerde stap
De kwestie is dus niet aangezwengeld door oproerkraaiers. Een Functionaris Gegevensbescherming, iemand die alles van de privacywet zou moeten weten, trok op basis van de wettekst de conclusie dat er sprake was van inbreuk op de AVG.
Logisch besluit wonkngcorporatie om alle naambordjes te verwijderen
Vervolgens kan de Weense woningcorporatie niet anders dan te besluiten om verregaande maatregelen te treffen. Bij overtreding van de regels is het management immers aansprakelijk als de Autoriteit Persoonsgegevens van Oostenrijk een onderzoek instelt naar aanleiding van een klacht van een huurder, waar niets mee gedaan is.
Zeker als blijkt dat er een advies van de FG ligt om 220.000 naambordjes te verwijderen.
Nog steeds geen sprake van stemmingmakerij
Tot zover is er dus nog steeds geen sprake van bewuste stemmingmakerij om de AVG in diskrediet te brengen.
Pas als 220.000 huurders in Wenen een brief krijgen van de woningcorporatie duikt de media er bovenop. Logisch, want het betreft een opmerkelijk besluit met verregaande gevolgen. En dat op basis van een nieuwe wet die veel mensen onzeker maakt. Mede vanwege de hoge boetes die opgelegd kunnen worden.
Geen journalist die Autoriteit Gegevensbescherming om een reactie heeft gevraagd
Wat vervolgens opvalt is dat er geen journalist in Oostenrijk op het idee gekomen is om de Autoriteit Persoonsgegevens om een reactie te vragen.
Dat verwijt valt overigens ook de Functionaris Gegevensbescherming te maken.
Rol privacybelangenorganisatie
De media vroegen wel om een reactie bij ARGE Daten. Een organisatie die zich in Oostenrijk bezighoudt met de privacyrechten van burgers.
Volgens ARGE Daten was het besluit van Wiener Wohnen om alle naambordjes te verwijderen de “enige wettelijk conforme procedure”.
ARGE Daten roept vervolgens huurders op om een klacht in te dienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens in Wenen.
Als de Beierse toezichthouder zich kwaad maakt over stemmingmakerij over de Europese privacywet dan zou ARAG Daten daar de aanleiding voor kunnen zijn.
ARAG Daten is geen tegenstander van AVG
Ware het niet dat de Beierse autoriteit praat over stemmingmakerij door tegenstanders van de AVG. ARAG Daten is een organisatie die opkomt voor privacybelangen. ARAG Daten heeft dus belang bij de privacywet. Is geen tegenstander.
Waar komt die stemmingmakerij dan vandaan?
De Beierse autoriteit geeft een uitstekende les privacywetgeving naar aanleiding van de discussie over de naambordjes. Uitleg die iedereen de regels erbij pakt lijkt te moeten kunnen begrijpen. Maar is dat werkelijk zo?
Privacydeskundigen leggen privacyregels anders uit dan Autoriteit Persoonsgegevens
De Functionaris Gegevensbescherming gaf een andere uitleg van dezelfde regels. En hij heeft er voor geleerd.
En hij was niet de enige privacydeskundige die een andere uitleg aan de regels gaf dan de Autoriteit Persoonsgegevens van Beieren.
Toegegeven, andere privacydeskundigen plaatsten vraagtekens bij het besluit van Wiener Wohnen, maar gaven vervolgens toch een andere duiding van de wet dan de Autoriteit Persoonsgegevens.
Max Schremms adviseert verhuurders onterecht om schriftelijk toestemming te vragen
Neem bijvoorbeeld Max Schrems. Hij heeft in heel Europa naam gemaakt met zijn kruistocht tegen Facebook. Schrems wijst er in een tweet op dat de ontmanteling van meer dan 200.000 naambordjes wellicht een wel erg overdreven maatregel is.
@Met alle liefde voor de #AVG“, tweet Schrems. „Maar waar u (al) de toestemming van de huurder heeft, hoeft u niet meer 220.000 naamplaatjes te verwijderen en opnieuw te plaatsen….. Een vragenlijst met een opt-in zou het waarschijnlijk gemakkelijker maken.“
Schrems adviseert als gerenomeerde privacydeskundige dus aan verhuurders om alle huurders schriftelijk om toestemming te vragen om hun naam op een centraal belbord in de hal van een flat te plaatsen.
Maar volgens de Autoriteit Persoonsgegevens hoeven verhuurders niets te doen
De Beierse Autoriteit Persoonsgegevens zegt daar niets over. Volgens de Beierse AP hoeven verhuurders niets te doen.
Duitse advocaat onderbouwt in blog aan de hand van diverse wetten dat naambordjes ook voor AVG al verboden zouden zijn
In Duitsland schreef advocaat Arno Lampmann van advocatenkantoor LHR in Keulen een uitvoerige blog over de naambordjes. Zijn opmerkelijke conclusie was dat de naambordjes ook zonder de AVG eigenlijk al in strijd zijn met andere wetten. Hij verwijst daarbij naar die wetten en haalt er vervolgens ook Max Schremms nog bij om zijn conclusie kracht bij te zetten.
Nog steeds geen spoor van oproerkraaiers die de Europese privacywet in diskrediet brengen.
Deskundigen die geacht mogen worden de privacywet te kennen en te kunnen duiden geven een hele andere uitleg aan de regels dan de Autoriteit Persoonsgegevens van Beieren. Opnieuw geen tegenstanders van de wet. Weer mensen die belang hebben bij de privacywetgeving.
Alle partijen, waaronder de Autoriteit Persoonsgegevens, moeten hand in eigen boesem steken
Het zou de Autoriteit Persoonsgegevens in Beieren, maar ook zijn collega’s in de rest van Europa, sieren om de hand in eigen boesem te steken. De AVG is blijkbaar zo onduidelijk dat zelfs deskundigen de regels anders uitleggen. Die complexiteit zorgt voor onrust en weerstand.
En de deskundigen en de media mogen anderzijds ook zichzelf verwijten maken.
Waarom heeft niemand de moeite genomen om de Autoriteit Persoonsgegevens om een reactie te vragen?
Iedere journalist hoort dat standaard te doen. En iedere FG en jurist die twijfelt over de uitleg van een regel ook.
Privacy Nieuws
In de Oostenrijkse hoofdstad Wenen worden vanwege de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)
naamplaatjes op de belborden van ongeveer 220.000 gemeenschapsappartementen vervangen. Verhuurder Wiener Wohnen heeft alle huurders een brief gestuurd.
De discussie werd volgens de Oostenrijkse nieuwssite Salzburg24 geïnitieerd door een bewoner van een appartementencomplex in Wenen die een klacht indiende omdat zijn naam op de intercom stond.
De zaak wordt momenteel in Oostenrijk hoog opgespeeld door ARGE Daten, een organisatie die opkomt voor de privacyrechten van burgers.
Woningstichting in Salzburg laat AVG consequentie voor naambordjes juridisch onderzoeken
Een woningstichting in Salzburg laat door een advocaat onderzoeken of ook zij deze vergaande maatregel moet volgen.
Als uit dat juridische onderzoek blijkt dat het besluit in Wenen om op basis van de AVG 220.000 naamborden te verwijderen terecht is kan dit gevolgen hebben voor heel Europa. Het besluit wordt immers genomen op basis van uniforme Europese privacyregels.
Daarbij is het goed te weten dat de European Data Protection Board (EDPB) in Brussel die toeziet op een uniforme toepassing van de regels in alle EU-lidstaten wordt geleid door Andrea Jelinek, een Oostenrijkse die jarenlang leiding gaf aan de Autoriteit Persoonsgegevens in Oostenrijk.
Andrea Jelinek toonde ze zich als toezichthouder in Oostenrijk kordaat en rigoureus. Ze bezorgde Oostenrijk een naam als privacybekommerd land. Daarin werd ze ook geholpen door haar landgenoot Max Schrems, die als rechtenstudent Facebook voor de rechter daagde voor het uitvoeren van persoonlijke Europese data naar de VS. Een zaak die Schrems won.
Combinatie naam en huisnummer vormt inbreuk op privacyregels
De verhuurder Wiener Wohnen heeft vervolgens de Magistratsabteilung 63, de afdeling die in Wenen verantwoordelijk is voor gegevensbescherming, geraadpleegd. Die kwam tot de conclusie dat de combinatie van achternaam en deurnummer daadwerkelijk inbreuk maakt op de Europese privacywetgeving.
Als gevolg van de conclusie moeten alle bij 2.000 gemeentelijke gebouwen in Wenen met in totaal 220.000 appartementen nu naamplaatjes op de belborden worden uitgewisseld. Ze worden vervangen door neutrale benamingen met topnummers.
Anonimisering moet voor eind dit jaar afgerond zijn
De anonimisering moet voor het einde van het jaar voltooid zijn. Woningcorporatie Wiener Wohnen verwijdert alle naambordjes. Bewoners die wel een naambordje willen houden moeten dat dan vervolgens zelf aanbrengen, aldus de woningcorporatie.
“Als u uw naam wilt blijven lezen op het deurbellabellabeletiket, moet u deze zelf aanbrengen met behulp van een sticker of briefje”, schrijft Wiener Wohnen aan de huurders.
‘Woningcorporatie mag geen naamplaatjes verwisselen’
Een verzoek aan Wiener Wohnen om dit over te nemen of om de uitwisseling op eigen verzoek te laten plaatsvinden, heeft geen zin: “Wij mogen dit niet meer zelf doen.”
De maatregel van de gemeentelijke woningcorporatie zorgt voor verwarring bij particuliere verhuurders en projectontwikkelaars in Oostenrijk.
Ook elke particuliere verhuurder en elke corperatie heeft te maken met dezelfde privacyregels.
ARGE Daten is een organisatie die zich in Oostenrijk bezighoudt met de privacyrechten van burgers. Volgens ARGE Daten is het besluit van Wiener Wohnen om alle naambordjes te verwijderen de “enige wettelijk conforme procedure”. ARGE Daten besteedt op zijnskte uitgebreid aandacht aan de kwestie.
ARGE Daten – Österreichische Gesellschaft für Datenschutz is een Oostenrijkse vereniging zonder winstoogmerk, gevestigd in Wenen. Het is opgericht in 1983 en houdt zich bezig met vraagstukken op het gebied van gegevensbescherming, informatierecht, telecommunicatie en het gebruik van nieuwe technologieën. De vereniging ziet zichzelf als een “initiatief voor de bescherming van de privacy in tijden van wereldwijde netwerkvorming” en als een “voorvechter van persoonlijke rechten”.
“Het verbod op etikettering bestond al enige tijd”, zegt ARGE Daten. “Deze verplichting om anoniem te blijven is niet nieuw en is sinds 1980 van kracht, maar sinds mei 2018 zijn de sanctiemogelijkheden aangescherpt.”
Huurders kunnen klacht indienen bij Oostenrijkse Autoriteit Persoonsgegevens
Als vastgoedbeheerders of verhuurders de verordening overtreden, kunnen huurders klachten indienen bij de gegevensbeschermingsautoriteit. ARGE Daten verwacht dat een “tamelijk tandeloze administratieve procedure” volgt, “die relatief lang duurt en in het algemeen geen direct voordeel oplevert voor de betrokkenen”.
Een staakt-het-vuren en een vordering tot schadevergoeding voor de burgerlijke rechter zouden volgens ARGE Daten efficiënter zijn.
De reden hiervoor is dat het aanbrengen van de naam in een openbare ruimte zonder toestemming een inbreuk op de gegevensbescherming vormt.
Huurders kunnen schadeclaim indienen van 1.000 Euro
“Alleen al uit deze titel is een immateriële schadeclaim verschuldigd, die nog niet voor de deurpanelen is beoordeeld, maar in vergelijkbare gevallen ongeveer 1.000 euro per betrokken persoon bedraagt”, benadrukte ARGE Daten.
ARGE Daten adviseert huurders om een klacht in te dienen bij de verhuurder of het vastgoedbeheer en na drie tot zeven dagen een schadevergoeding van 1.000 euro te eisen en zo nodig een rechtsvordering in te stellen.
Heimat Österreich heeft advocaat ingeschakeld
Projectontwikkelaars in Salzburg zitten met de kwestie in Wenen in hun maag. Stephan Gröger, directeur van Heimat Österreich, laat de zaak onderzoeken door een advocaat.
“Als blijkt dat we de namenlijsten op de klokkenborden van de appartementencomplexen daadwerkelijk moeten verwijderen, dan doen we dat natuurlijk”, zegt directeur Gröger. Hij ziet echter problemen voor bezoekers en postbezorgers: “Of een postbesteller het juiste appartement vindt als hij alleen met Top 1 tot Top 25 is gelabeld, is zeer de vraag.”
Salzburg Wohnbau onderzoekt ook materie
Salzburg Wohnbau heeft een soortgelijke visie: “In principe plaatsen wij de namen op de deurbel. Als een huurder dit nu niet wil, kan hij zijn naam op eigen kosten verwijderen”, aldus Salzburg Wohnbau in een interview met SALZBURG24.